Di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám: Ngôi trường đại học đầu tiên của Việt Nam có gì?

Nằm giữa lòng thủ đô Hà Nội náo nhiệt, Văn Miếu - Quốc Tử Giám là một quần thể di tích lịch sử - văn hóa đặc biệt, không chỉ thu hút du khách bởi vẻ đẹp cổ kính, trang nghiêm mà còn bởi giá trị lịch sử to lớn. Đây được xem là trường đại học đầu tiên của Việt Nam, nơi đào tạo ra nhiều nhân tài cho đất nước qua hàng thế kỷ.

Giới thiệu về di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám

Văn Miếu được xây dựng vào năm 1070 dưới triều vua Lý Thánh Tông, thờ Khổng Tử - bậc hiền triết vĩ đại của Nho giáo và các bậc hiền tài Nho học. Sau này, Quốc Tử Giám được thành lập vào năm 1253 dưới triều vua Trần Thái Tông, đổi tên thành Quốc học viện và mở rộng để thu nhận cả con của thường dân có học lực xuất sắc.

Đến thời vua Trần Minh Tông (1300 – 1357), Chu Văn An được bổ nhiệm làm Quốc tử giám tư nghiệp, tương đương với chức vụ hiệu trưởng ngày nay, chịu trách nhiệm quản lý mọi hoạt động của Quốc Tử Giám và trực tiếp giảng dạy cho các hoàng tử.

Từ những dữ kiện lịch sử trên, có thể thấy rằng Văn Miếu - Quốc Tử Giám chính là trường đại học đầu tiên của Việt Nam, nơi đào tạo các quan lại Nho giáo cho triều đình và là trung tâm đào tạo nhân tài lớn nhất cả nước.

Quần thể di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám mang đậm kiến trúc thời đầu nhà Nguyễn, nằm trong khuôn viên khu đất hình chữ nhật rộng lớn có diện tích 54,331m2 gồm nhiều công trình sở hữu kiến trúc đặc sắc khác nhau. Khuôn viên Văn Miếu được bao bọc bởi 4 bức tường gạch vồ được xây dựng kiên cố. Là nơi gắn với giá trị hiếu học, tôn sư trọng đạo tôn trọng nhân tài, hàng năm Văn Miếu – Quốc Tử Giám đón hàng nghìn đoàn học sinh, sinh viên trên địa bàn Hà Nội và nhiều địa phương khác đến tham quan, làm lễ dâng hương.

Tổng quan lịch sử và sơ đồ tham quan Văn Miếu - Quốc Tử Giám. Nguồn ảnh: Vietnam+

Kinh nghiệm tham quan Văn Miếu - Quốc Tử Giám

Giờ mở cửa và giá vé tham quan Văn Miếu - Quốc Tử Giám

Thời gian mở cửa và tham quan: Tất cả các ngày trong tuần từ 8h00 đến 17h00

Giá vé:

• 70,000đ đối với người lớn

• 35,000đ đối với học sinh, sinh viên Việt Nam (có thẻ học sinh hoặc thẻ sinh viên)

• 35,000đ đối với người khuyết tật nặng, người cao tuổi (là công dân Việt Nam từ đủ 60 tuổi trở lên, có căn cước công dân)

• Miễn phí đối với trẻ em dưới 16 tuổi 

Ngoài ra, Văn Miếu - Quốc Tử Giám cũng cung cấp cho du khách dịch vụ thuyết minh tự động, ngôn ngữ nước ngoài với giá 100.000đ/máy.

Lưu ý: Đối tượng là học sinh, sinh viên cần có thẻ học sinh, sinh viên và đối với người khuyết tật nặng, người cao tuổi cần có CMND/CCCD và là công dân Việt Nam từ 60 tuổi trở lên.

Tham quan Văn Miếu - Quốc Tử Giám có gì?

1. Đại Thành Môn

Đến Quốc Tử Giám, để đi được vào bên trong, du khách sẽ bước qua Cổng Văn Miếu, hay còn gọi là Đại Thành Môn. Cổng được xây dựng với lối kiến trúc độc đáo bằng gạch 2 tầng, gồm ba cổng vòm, tượng trưng cho tam quan: Nhân - Lễ - Nghĩa. Trên cổng có trang trí các hoạ tiết hoa văn và các câu đối ca ngợi nền giáo dục Nho học Việt Nam. Đặc biệt, mặt trước cổng có đắp nổi hai bức phù diêu “Cá chép hoá rồng” và “Mãnh hổ hạ sơn”, thể hiện mong ước về sự thịnh vượng và trường tồn.

2. Khuê Văn Các

Điểm nổi bật nhất của Văn Miếu - Quốc Tử Giám chính là Khuê Văn Các, được xem là biểu tượng của thủ đô Hà Nội. Đây là một trong những công trình kiến trúc lịch sử - văn hoá, nghệ thuật bậc nhất của Thăng Long và cả nước.

Ngôi nhà gỗ hai tầng với kiến trúc cổ kính này chính là biểu tượng cho tinh thần hiếu học và truyền thống khoa cử lâu đời của dân tộc. Hình ảnh Khuê Văn Các hiện diện trên nhiều ấn phẩm, logo, đồng thời là nguồn cảm hứng cho nhiều tác phẩm nghệ thuật, thể hiện giá trị văn hóa và lịch sử to lớn của di tích này.

3. Bia đá Tiến sĩ

Văn Miếu - Quốc Tử Thám có tổng 82 tấm bia đá ghi chép lại tên tuổi và thành tựu của các vị tiến sĩ Nho học. Năm 2011, Hồ sơ Bia đá các khoa thi Tiến sĩ triều Lê và Mạc (1442-1779) tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám Hà Nội được công nhận là di sản tư liệu thế giới được đưa vào danh mục Ký ức thế giới (Memory of the World) của UNESCO.

4. Giếng Thiên Quang

Giếng Thiên Quang (tức giếng ánh sáng trời) nằm chính giữa khu vườn bia Tiến sĩ. Giếng hình vuông (30x30m), có lan can gạch xây bao quanh, quanh năm nước đầy, mặt nước trong xanh. Theo quan niệm người xưa, giếng hình vuông tượng trưng cho mặt đất, cửa sổ hình tròn của gác Khuê Văn tượng trưng cho bầu trời, có ý nói nơi đây là nơi tập trung mọi tinh hoa của trời đất, có ý tưởng đề cao trung tâm giáo dục văn hoá Nho học Việt Nam.

4. Khu Thái Học

Công trình Thái Học tại di tích Văn Miếu-Quốc Tử Giám đã hoàn thành vào đúng dịp kỷ niệm 990 năm Thăng Long-Hà Nội. Được xây dựng trên nền cũ của Quốc Tử Giám xưa, công trình Thái Học ngày nay trở thành một địa chỉ văn hóa - nơi tổ chức các hoạt động văn hóa, giáo dục tiêu biểu của thủ đô Hà Nội và cả nước. Công trình có ý nghĩa rất quan trọng, là gạch nối giữa quá khứ và hiện tại.

Đến nay công trình Thái Học đã hơn hai mươi năm, màu thời gian đã nhuốm lên màu ngói, màu gỗ. Một công trình mới được xây dựng nhưng đã tiếp nối được mạch nguồn truyền thống, trở thành địa điểm tổ chức nhiều hoạt động văn hóa, giáo dục có ý nghĩa đối với Thủ đô và cả nước.

5. Trống Sấm

Trống Sấm là chiếc trống lớn nhất Việt Nam năm 2000, đang được lưu trữ tại Lầu Trống, khu Thái Học, di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám. Cao 2,65m, mặt trống có đường kính 2,01m, thể tích 10m3, nặng khoảng 700kg, trống Sấm do các nghệ nhân thuộc dòng họ Phạm Chí, thôn Đọi Tam, xã Đọi Sơn, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam chế tác. 

Từ ngàn xưa, tiếng trống đã song hành, gần gũi và gắn bó với đời sống người dân Việt. Đó là tiếng trống trận thúc giục, hào hùng trên sa trường chống giặc ngoại xâm giữ yên bờ cõi. Đó là tiếng trống của người giữ đê mang lại bình an cho dân lành mỗi mùa bão lũ. Đó là tiếng trống cầu mưa tưới tắm cho cây trồng mang lại mùa màng bội thu. Đó cũng là tiếng trống hội tươi vui hòa trong điệu hát, múa lân, múa rồng… trong những ngày hội làng, ngày hội của đất nước.

6. Trải nghiệm Đêm Văn Miếu - Quốc Tử Giám

Ngày nay, để kích cầu du lịch và khám phá sâu hơn về Văn Miếu - Quốc Tử Giám, ban quản lý di tích đã tổ chức tour đêm vào tối Thứ 4, Thứ 6, Thứ 7 và Chủ Nhật hàng tuần. Tham gia tour, du khách được chiêm ngưỡng không gian Văn Miếu với các màn trình diễn công nghệ 3D mapping đỉnh cao.



Với bề dày lịch sử - văn hoá ngàn năm, là di tích quan trọng của Việt Nam nói chung, Hà Nội nói riêng thì Văn Miếu - Quốc Tử Giám là địa điểm không thể bỏ qua đối với những du khách khi đến du lịch tại thủ đô. Tham quan Văn Miếu để hiểu hơn về lịch sử đất nước chắc chắn sẽ làm bạn bất ngờ đó nha!

>> Xem thêm: Hà Nội có đặc sản gì? 10 đặc sản Hà Nội làm quà ý nghĩa